در سلسله مقالاتی که از این پس به شکل هفتگی منتشر می‌شود به بررسی مفهوم طبقه متوسط جدید در ایران و چگونگی شکل‌گیری آن، همچنین تأثیرات این طبقه اجتماعی در تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران پرداخته می شود.

تاکنون درباره‌ی طبقه متوسط جدید در ایران تعاریف متعددی توسط صاحبنظران ارائه شده است که مهمترین ویژگی‌های آن را می‌توان اینگونه برشمرد : 1- به لحاظ منشأ، کارکنان حقوق بگیر که توسط نفوذ غرب و دگرگونی در طبقات اجتماعی برخاسته‌اند.2- با دگرگونی‌های تکنولوژیک و توسعه آموزش و پرورش و خدمات عمومی ‌ظهور کرده است. 3- محصول دگرگونی در ساخت اجتماعی و محصول تحرک اجتماعی. 4- به لحاظ منشأ اقتصادی و اجتماعی نامتجانس می‌باشد. 5- دارا بودن و دسترسی داشتن به تحصیلات عالیه. 6- شکل گیری قشر کارکنان اداری – دفتری، تحصیلکرده‌ها، مهندسان، پزشکان و حقوقدانان رو به گسترش می‌باشد. 7-به لحاظ ماهیت سیاسی طبقه‌ای که در تحولات اساسی نقش اصلی ایفا می‌کند و در دستگاه دیوانسالاری از دایره نفوذ گسترده‌ای برخوردار می‌باشد.8- اعضای این طبقه، حقوق بگیران قدرت سیاسی و سرمایه داری می‌باشند. 9- به توسعه صنعتی کشور علاقمند هستند و از حامیان پایدار توسعه آموزش و پرورش هستند. 10- اعضای طبقه متوسط از وحدت ملی حمایت و حامی ‌اجرای عدالت اجتماعی و مخالف تبعیض‌اند. 11- به لحاظ اعتقادات دینی جزم اندیش نیستند، در عین حال که مخالف غربزدگی‌اند. به برخی از ارزش‌های مثبت غربی دلبستگی شدید دارند.12- به قدرت سیاسی اعتماد مطلق ندارند. 13- اعضای این طبقه حامی‌توده‌های محروم جامعه می‌باشند و با حاکمان مقتدر غیر‌مردمی ‌هیچ ویژگی مشترکی ندارد.(احسان تاجیک،88-1387، 137)

مفهوم طبقه متوسط جديد در ايران يك طبقه الگو گرفته شده از غرب است كه مراحل صنعتي و بطئي در جوامع غربي را نگذرانده است، تا مفهوم طبقه متوسط بدان معنا كه در غرب رواج دارد را بتوان بر آن اطلاق كرد. يعني طبقه متوسط حاصل نوسازي و مدرنيزاسيون^[1] است، كه از جوامع غربي وارد كشور شده و اين طبقه از جريان‌هاي به وجود آمده انقلاب مشروطه به اين طرف رشد كرده است.

چنانچه طبقه‌ی متوسط جدید در ایران را به اعتقاد بسیاری اندیشمندان رهاورد ورود اندیشه‌های مدرن به ایران بدانیم، پس انقلاب مشروطیت نه تنها سرآغاز شکل گیری روند هویتی مبتنی بر اندیشه‌های غربی در ایران می‌باشد، بلکه سرآغاز رشد طبقه‌ی جدیدی نیز هست که مهمترین حاملان و مدافعان این روند هویتی جدید می‌باشند. در بخش بعدی این مقاله به تأثیر انقلاب مشروطیت در رشد طبقه متوسط جدید در ایران پرداخته می شود.