اصطلاح طبقه متوسط افرادی را گرد هم می آورد که در مقایسه با استاندارد زندگی که در آن زندگی می کنند، در هسته مرکزی طبقات اجتماعی قرار دارند. طبقه متوسط در فرانسه خود را یکی از مهمترین وارثان انقلاب فرانسه می دانند لذا در سیاست فرانسه نیز از جایگاه بالایی برخوردارند.
در فرانسه همه رهبران سیاسی امروز می گویند که به حرف های طبقات متوسط گوش می دهند و حتی برخی آنها را قلب تپنده کشور توصیف می کنند.
در فرانسه چه کسانی جز طبقه متوسط هستند؟
طبقه متوسط در فرانسه به گروهی از جامعه اطلاق میشود که از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در موقعیت میانهای بین طبقه کارگر و طبقه ثروتمند قرار دارند. این طبقه شامل افراد و خانوادههایی است که از درآمد نسبتاً پایدار و مناسبی برخوردارند و به امکاناتی همچون تحصیلات، خدمات بهداشتی و تفریحات دسترسی دارند. در سال 2023، 63 درصد ازفرانسوی ها خود را بخشی از طبقه متوسط قلمداد کردند.
در ادامه، برخی از گروههایی که جزو طبقه متوسط در فرانسه محسوب میشوند، آورده شدهاند:
1. کارمندان و کارگران حرفهای
کارمندان دولت: افرادی که در بخشهای مختلف دولت مشغول به کار هستند، مانند معلمان، پلیسها، و کارکنان اداری.
کارمندان شرکتهای خصوصی: افرادی که در شرکتهای خصوصی در موقعیتهای اداری، مالی، منابع انسانی و سایر حوزهها کار میکنند.
2. متخصصان و حرفهایها
پزشکان و پرستاران: افرادی که در حوزه بهداشت و درمان فعالیت میکنند.
وکلاء و مهندسان: افرادی که در حوزههای حقوقی و مهندسی مشغول به کار هستند.
اساتید و محققان دانشگاهی: افرادی که در حوزه آموزش عالی و تحقیق فعالیت دارند.
3. صاحبان کسب و کارهای کوچک و متوسط
صاحبان فروشگاهها و رستورانها: افرادی که کسب و کارهای کوچکی مانند فروشگاهها، کافهها و رستورانها را اداره میکنند.
کارآفرینان و استارتاپها: افرادی که شرکتهای نوپا و کوچک را تأسیس کرده و مدیریت میکنند.
4. متخصصان فناوری اطلاعات و ارتباطات
برنامهنویسان و توسعهدهندگان نرمافزار: افرادی که در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت میکنند.
مدیران پروژههای فناوری: افرادی که مدیریت پروژههای فناوری و اطلاعاتی را بر عهده دارند.
5. معلمان و کارکنان آموزشی
معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه: افرادی که در مدارس به آموزش دانشآموزان مشغولاند.
کارکنان اداری مدارس و دانشگاهها: افرادی که در بخشهای اداری و پشتیبانی آموزشی فعالیت دارند.
6. کارکنان بخش خدمات
کارکنان بخشهای بانکی و مالی: افرادی که در بانکها و موسسات مالی مشغول به کار هستند.
کارکنان بخشهای بیمه و مشاوره مالی: افرادی که در حوزههای بیمه و مشاوره مالی فعالیت میکنند.
7. کارمندان فرهنگی و هنری
نویسندگان، هنرمندان و موسیقیدانان: افرادی که در حوزههای فرهنگی و هنری فعالیت دارند.
کارکنان موزهها و گالریها: افرادی که در مراکز فرهنگی مانند موزهها و گالریهای هنری مشغول به کار هستند.
8. کارکنان بخش حمل و نقل و ارتباطات
کارکنان راهآهن و حمل و نقل عمومی: افرادی که در بخشهای حمل و نقل عمومی مانند مترو و اتوبوس فعالیت میکنند.
کارکنان پست و مخابرات: افرادی که در خدمات پستی و مخابراتی مشغول به کار هستند.
این گروهها تشکیلدهنده بخش مهمی از طبقه متوسط در فرانسه هستند که در رشد اقتصادی و اجتماعی کشور نقش بسزایی ایفا میکنند.
نارضایتی طبقه متوسط در فرانسه؛ جنبش جلیقه زردها
در سال های اخیر طبقه متوسط در فرانسه خود را در خطر سقوط از نردبان اجتماعی اش تصور نموده است. یکی از مهمترین جنبش های اعتراضی که ترس از این خطر در میان طبقه متوسط را منعکس می کرد جنبش موسوم به جلیقه زردها بود که در سال 2018 در پی تصمیم رئیس جمهور فرانسه امانوئل مکرون برای وضع مالیات بر سوخت شکل گرفت.
جنبش جلیقه زردها که به خاطر جلیقههای ایمنی پوشیده شده توسط معترضان ژلههای زرد نامیده میشود، باعث ایجاد بحران سیاسی برای دولت فرانسه شد. اعتراضات از استان های فرانسه آغاز شد اما به پاریس گسترش یافت، جایی که تظاهرات به شورش تبدیل شد و صحنه هایی از ناآرامی های خشونت آمیز در امتداد خیابان معروف شانزلیزه شهر پخش شد.
در حالی که جرقههای اعتراضها به دلیل افزایش قریبالوقوع قیمت سوخت آغاز شد، کارشناسان میگویند این اعتراضها به محلی برای ابراز نارضایتی مردم از هزینههای بالای زندگی در فرانسه و به طور کلیتر از ریاستجمهوری ماکرون تبدیل شد.
در اصل، معترضان جلیقه زردها افرادی از مناطق روستایی بودند که مجبور بودند مسافت های طولانی را به عنوان بخشی از زندگی روزمره خود طی کنند. آنها گفتند که از عهده افزایش قیمت سوخت برنمی آیند. تظاهرات در سراسر فرانسه برای محکوم کردن مالیات ماکرون ظاهر شد و سپس به سرعت به جنبش بزرگتری تبدیل شد که اعضای طبقات کارگر و طبقه متوسط را در بر گرفت که ناامیدی خود را از پایین آمدن استانداردهای زندگی ابراز می کردند.
بر اساس یک نظرسنجی که در آن زمان انجام شد، 72 درصد فرانسوی ها حتی پس از ناآرامی های خشونت آمیز از جلیقه زردها حمایت کردند. اما 85 درصد پاسخ دادند که مخالف خشونت هستند.
بر اساس نظرسنجی دیگری که توسط روزنامه فیگارو و رادیو عمومی فرانس اینفو منتشر شد، تقریباً از هر ده نفر در فرانسه هشت نفر از اعتراضات "جلیقه زردها" حمایت کردند که این موضوع نشان دهنده این است که بسیاری از فرانسوی ها از جمله طبقه متوسط جدید از سیاست های اقتصادی دولت های مختلف در این کشور ناراضی هستند و خود را شایسته زندگی بهتری می دانند.
در واقع این جنبش آشکارا خشم طبقات متوسط و پایینی را نشان می داد که معتقد بودند دولتمردان نگرانی های اقتصادی آنها را نادیده می گیرند و در واقع گران شدن سوخت فقط نی بود که کمر شتر را شکست.
به همین دلیل است که جنبش جلیقه زردها نه تنها در مورد قیمت سوخت بلکه در مورد عدالت اجتماعی بود. در واقع نارضایتی عمیقی در میان مردم عادی از جمله کسانی که خود را بخشی از طبقه متوسط در فرانسه قلمداد می کنند وجود دارد که خود را بازنده دنیایی میدانند که تحت سلطه نخبگان بینالمللی است و به نظر نمیرسد برای آنها اهمیتی قائل باشند.
جنبش جلیقه زردها جنبش مردمی بود که شرم ناشی از این احساس را که گویی در ماندن در طبقات متوسط شکست خوردهاند از خود دور کردند.
طبقه متوسط در چین؛ فرصت ها و چالش ها
طبقه متوسط در آمریکا؛ بین رویاهای بزرگ و واقعیتهای پیچیده
چگونگی شکلگیری و رشد طبقه متوسط در ایران