کمتر از سه روز دیگر انتخابات ریاست جمهوری تایوان برگزار می شود. تایوان تقریباً به اندازه سوئیس است و 24 میلیون نفر جمعیت دارد اما بیش از 60 درصد از میکروچیپ های جهان و بیش از 90 درصد از پیشرفته ترین های آنها را تولید می کند.
این به سرمایه گذاران غربی سهم مهمی در نتیجه رای گیری انتخابات تایوان می دهد.
سوالی که در مورد انتخابات ریاست جمهوری تایوان باید پرسید این است که تا چه اندازه سیاست یا اقتصاد روابط بین تنگه را تغییر می‌دهد.
پیروزی حزب دموکراتیک پیشرو که در حال حاضر در قدرت است، احتمالاً منجر به جدایی بیشتر اقتصادی بین چین و تایوان خواهد شد.
این انتخابات در حالی انجام می شود که تنش های شدیدی بین ایالات متحده و چین بر سر تایوان وجود دارد. چین سفر نانسی پلوسی، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا در سال 2022 به این جزیره را محکوم کرد.
در سال جاری، دولت بایدن بسته تسلیحاتی به ارزش 345 میلیون دلار به تایوان را تصویب کرد. بر اساس قانون انعطاف پذیری پیشرفته تایوان( Taiwan Enhanced Resilience Act) که در سال 2022 تصویب شد، دولت ایالات متحده مجاز است از سال 2023 تا 2027 سالانه 2 میلیارد دلار برای کمک های نظامی به جزیره هزینه کند.
سازمان سیا گفته است که رئیس جمهور شی جین پینگ می خواهد ارتش چین تا سال 2027 برای حمله به تایوان آماده باشد.
رای دهندگان تایوان از میان سه نامزد در 13 ژانویه انتخاب خواهند کرد. ریاست جمهوری در حال حاضر در اختیار تسای اینگ ون از حزب دموکراتیک پیشرفته است. پیش بینی می شود لای چینگ ته یا ویلیام لای، نامزد جدید این حزب که بر اساس نظرسنجی های بخت اول پیروزی در انتخابات می باشد، تقویت روابط اقتصادی و امنیتی با ایالات متحده را دو چندان کند.
چین حزب دموکراتیک پیشرو را به عنوان جدایی‌طلب معرفی کرده است و گفت‌وگو بر سر روابط بین تنگه‌ای تحت دولت فعلی تایوان به ریاست تسای مورد توجه قرار نگرفت. بر همین اساس پیروزی کاندیدای این حزب در انتخابات روابط با چین را سردتر نیز خواهد کرد.
انتخابات ریاست جمهوری تایوان؛ سیاست چین و انتظارات آمریکا
تاثیر انتخابات تایوان بر بازار بین المللی میکروچیپ
درگیری در تنگه‌های تایوان می‌تواند تأثیری موج‌دار در سراسر اکوسیستم نیمه‌رسانا یا میکروچیپ ها داشته باشد و بر اقتصاد ایالات متحده تأثیر منفی بگذارد. تایوان یکی از 10 شریک تجاری برتر ایالات متحده است و علاوه بر نیمه هادی ها، منبع اصلی موتورهای دریایی، آهن و فولاد است.
تجارت پرسود نیمه هادی یا میکروچیپ در میان ایالات متحده، تایوان و چین تمرکز اصلی سرمایه گذاران بوده است. AMD، یکی از تولیدکنندگان بزرگ ایالات متحده، تخمین می‌زند که بازار تراشه‌های پیشرفته تا سال 2027 به ارزش 400 میلیارد دلار برسد.
اما تنظیم کننده های ایالات متحده اقداماتی را برای محدود کردن جریان پیشرفته ترین فناوری به چین انجام داده اند از جمله از تایوان و شرکت تولید نیمه هادی TSMC که چین و از جمله شرکت هواوی را با مشکلات فراوانی مواجه کرد.
برآوردهای اطلاعاتی ایالات متحده نشان می دهد که از دست دادن تولید تراشه تایوان در صورت وقوع جنگ می تواند به معنای حذف سالانه 1 تریلیون دلار از اقتصاد جهانی در چند سال اول باشد.
چگونه تراشه های TSMC تایوان قدرتمندترین شرکت‌های جهان را تأمین می‌کند؟
ایالات متحده و تایوان همراه با جامعه تجاری به دنبال تنوع بخشیدن به تولید نیمه هادی ها در خارج از تایوان هستند. در دسامبر 2022، موریس چانگ، بنیانگذار TSMC، مراسمی را برای راه اندازی یک کارخانه تولید تراشه جدید در آریزونا با حضور رئیس جمهور بایدن و نمایندگان چندین شرکت چندملیتی پیشرو آمریکایی برگزار کرد.
چانگ اعلام کرد که TSMC سرمایه گذاری خود را در آریزونا سه برابر خواهد کرد و به 40 میلیارد دلار می رساند، دومین کارخانه را در سال 2026 افتتاح می کند و تراشه های سه نانومتری را می سازد که اکنون پیشرفته ترین در ایالات متحده است.
اما در بهترین حالت، سالها طول خواهد کشید تا این تلاش ها برای کاهش خطرات اختلال در عرضه نیمه هادی ها انجام شود.
کارشناسان معتقدند، نتیجه انتخاباتی که تنش بین تایوان و سرزمین اصلی چین را افزایش دهد، شرکت های چند ملی تی آمریکایی را به چالش خواهد کشید.
جنگ بر سر تایوان نه قریب الوقوع است و نه اجتناب ناپذیر. اما با توجه به خطرات در صورت افزایش اندک در ریسک ژئوپلیتیکی، مشاغل و سرمایه گذاران آمریکایی در تایوان باید انتخاب های دشواری داشته باشند.
